چرا بعد از لایه ‌برداری جوش می‌زنیم؟

لایه‌برداری پوست و ظهور جوش‌ها: دلیل و راهکارها

لایه ‌برداری پوست یکی از اصولی‌ترین روش‌های مراقبت از پوست است که باعث حذف سلول‌های مرده، تسریع بازسازی سلولی و بهبود ظاهر پوست می‌شود.

با این حال، بسیاری از افراد پس از استفاده از محصولات لایه‌بردار مخصوصاً آنهایی که حاوی سالیسیلیک اسید هستند، با مشکل بروز جوش مواجه می‌شوند.

یکی از دلایل اصلی بروز جوش پس از لایه ‌برداری، فرآیندی به نام پاک‌سازی پوست یا Purging است.

در این حالت، لایه ‌برداری با حذف سلول‌های مرده و باز کردن منافذ، جوش‌های زیرپوستی که قبلاً هنوز ظاهر نشده بودند، به سطح پوست منتقل می‌کند.

این فرایند نشان‌دهنده اثربخشی لایه ‌برداری در افزایش گردش سلولی است و معمولاً موقتی است.

به بیان دیگر، جوش‌های پس از لایه ‌برداری به معنای بدتر شدن وضعیت پوست نیستند بلکه پوست در حال رهایی از آلودگی‌ها و انسدادهای زیرسطحی است.

با این حال، اگر لایه ‌برداری بیش از حد و نادرست انجام شود، سد دفاعی پوست آسیب می‌بیند و التهاب افزایش می‌یابد که می‌تواند منجر به جوش‌های واقعی و ماندگار شود.

سالیسیلیک اسید که یکی از قوی‌ترین و محبوب‌ترین انواع لایه‌بردارهای شیمیایی است، به گروه BHA تعلق دارد و قابلیت نفوذ به عمق منافذ پوست را دارد.

این اسید چربی‌ها و سلول‌های مرده را درون منافذ حل می‌کند و باعث رفع انسداد می‌شود.

در نتیجه، جوش‌های زیرسطحی به مرور زمان نمایان می‌شوند که به آن پاک‌سازی گفته می‌شود.

استفاده درست و تدریجی از سالیسیلیک اسید می‌تواند به کاهش منافذ باز و پیشگیری از بروز جوش‌های جدید کمک کند.

اما توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد یا همراهی با سایر مواد تحریک‌کننده می‌تواند منجر به خشکی، التهاب و تحریک پوست شود و وضعیت جوش‌ها را بدتر کند.

تأثیر منافذ باز در تحریک پوست و ایجاد جوش پس از لایه ‌برداری

منافذ باز در پوست محل تجمع چربی و سلول‌های مرده هستند.

هر چه این منافذ بازتر و بیشتر باشند، احتمال انسداد و بروز جوش بیشتر است.

لایه‌برداری با سالیسیلیک اسید به باز شدن و پاک‌سازی این منافذ کمک می‌کند اما در نواحی با منافذ بسیار باز، فرایند پاک‌سازی می‌تواند به شکل جوش‌های سطحی و التهابی شدیدتری بروز کند.

این موضوع طبیعی است و با گذشت زمان و استفاده مستمر از محصولات مناسب، منافذ کمتر شده و پوست به حالت طبیعی و صاف برمی‌گردد.

عوارض استفاده بیش‌از‌حد از لایه‌ بردار و تضعیف سد دفاعی پوست

لایه ‌برداری پوست یکی از روش‌های موثر برای حذف سلول‌های مرده و بازسازی پوست است، اما استفاده بیش‌از‌حد یا نادرست از لایه‌بردارها می‌تواند به جای کمک به پوست، آسیب‌های جدی و طولانی‌مدت به همراه داشته باشد.

یکی از مهم‌ترین مشکلات ناشی از استفاده بیش‌ازحد، تضعیف سد دفاعی طبیعی پوست است.

پوست انسان دارای یک لایه محافظ به نام سد هیدرولیپیدیک است که شامل چربی‌ها، سلول‌های پوستی و مولکول‌های آبرسان است.

این سد طبیعی وظیفه حفظ رطوبت، محافظت در برابر باکتری‌ها، آلودگی‌ها و عوامل آسیب‌رسان محیطی مثل اشعه UV را بر عهده دارد.

وقتی لایه ‌برداری بیش‌ازحد انجام شود، چه اتفاقی می‌افتد؟

• خشکی و پوسته‌پوسته شدن: با حذف بیش از حد سلول‌های سطحی پوست، رطوبت طبیعی پوست کاهش یافته و پوست خشک و پوسته‌پوسته می‌شود.
• حساسیت و التهاب: سد دفاعی آسیب دیده باعث می‌شود پوست به عوامل محیطی حساس‌تر شود، قرمز، ملتهب و تحریک‌پذیر گردد.
• افزایش احتمال عفونت: با تضعیف سد دفاعی، پوست دیگر به خوبی نمی‌تواند از ورود باکتری‌ها و میکروب‌ها جلوگیری کند که ممکن است منجر به عفونت‌های پوستی شود.
• تشدید جوش‌ها و مشکلات پوستی: پوست ضعیف توان مقابله با چربی اضافه و آلودگی را ندارد و ممکن است جوش‌ها بیشتر و بدتر شوند.
• سریع‌تر پیر شدن پوست: پوست آسیب‌دیده توانایی بازسازی خود را از دست می‌دهد و زودتر دچار چین و چروک و افتادگی می‌شود.

استفاده متعادل و اصولی از لایه‌بردارها باعث می‌شود پوست سالم‌تر، شاداب‌تر و جوان‌تر بماند و از عوارض احتمالی جلوگیری شود.

چه کسانی نباید از سالیسیلیک اسید استفاده کنند؟

سالیسیلیک اسید یکی از موثرترین لایه‌بردارهای شیمیایی است که در درمان جوش و رفع منافذ باز بسیار کاربرد دارد، اما استفاده از آن برای همه افراد مناسب نیست.

برخی گروه‌ها باید در مصرف این ماده احتیاط کنند یا کاملاً از آن پرهیز نمایند:

• افراد دارای پوست بسیار حساس و ملتهب: سالیسیلیک اسید می‌تواند باعث خشکی و تحریک شود و در پوست‌های حساس، این تحریکات به التهاب شدید و قرمزی منجر شود.
• کودکان و نوجوانان زیر ۱۲ سال: پوست کودکان نسبت به مواد شیمیایی حساس‌تر است و استفاده از سالیسیلیک اسید ممکن است برای آنها نامناسب باشد.
• افراد دارای بیماری‌های پوستی خاص: مانند اگزما، روزاسه یا پسوریازیس؛ استفاده از سالیسیلیک اسید می‌تواند وضعیت این بیماری‌ها را تشدید کند.
• زنان باردار و شیرده: به دلیل عدم تحقیقات کامل و وجود احتمال جذب سیستمیک، بهتر است قبل از مصرف این ماده با پزشک مشورت کنند.
• افرادی که همزمان از داروهای قوی پوستی استفاده می‌کنند: ترکیب سالیسیلیک اسید با داروهایی مانند رتینوئیدها یا آنتی‌بیوتیک‌های موضعی ممکن است باعث تحریک بیش از حد پوست شود.
• افرادی که پوست‌شان دچار بریدگی، التهاب شدید یا آفتاب‌سوختگی است: استفاده از این اسید در چنین شرایطی می‌تواند آسیب‌زننده و دردناک باشد.

بنابراین، مهم است قبل از شروع به استفاده از محصولات حاوی سالیسیلیک اسید، وضعیت پوست خود را بشناسید و در صورت شک و تردید، با یک متخصص پوست مشورت کنید.

مقایسه سالیسیلیک اسید با سایر لایه بردارها

لایه ‌برداری پوست به دو دسته کلی تقسیم می‌شود: فیزیکی (مکانیکی) و شیمیایی.

در بین لایه‌بردارهای شیمیایی، چند ترکیب معروف و پرکاربرد وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

• سالیسیلیک اسید (BHA):

خاصیت چربی‌دوستی دارد و به عمق منافذ پوست نفوذ می‌کند، برای درمان جوش‌های سرسیاه و جوش‌های زیرپوستی عالی است.

لایه‌برداری ملایم تا متوسط دارد و به رفع چربی اضافی کمک می‌کند.

مناسب پوست‌های چرب و مستعد جوش.

• گلیکولیک اسید (AHA):

اسید آلفا هیدروکسی است که از منابع طبیعی مانند نیشکر استخراج می‌شود.

روی سطح پوست اثر می‌گذارد و سلول‌های مرده سطحی را جدا می‌کند.

برای روشن کردن پوست و کاهش لکه‌های سطحی بسیار موثر است.

بیشتر مناسب پوست‌های خشک و معمولی.

• لاکتیک اسید (AHA):

نوع ملایم‌تر و مرطوب‌کننده‌تر AHA است.

علاوه بر لایه‌برداری، خاصیت آبرسانی و نرمی پوست را افزایش می‌دهد.

برای پوست‌های حساس و خشک مناسب‌تر است.

• رتینوئیدها (مانند رتینول):

لایه‌برداری قوی و اثر ضدپیری قوی دارند.

باعث افزایش گردش سلولی و تحریک کلاژن‌سازی می‌شوند.

می‌توانند پوست را حساس‌تر کنند و نیاز به استفاده تدریجی دارند.

اگر پوست چرب و جوش‌دار دارید، سالیسیلیک اسید بهترین گزینه است چون عمق منافذ را تمیز می‌کند.

اگر پوست خشکی دارید و به دنبال روشن‌شدن و نرم شدن پوست هستید، گلیکولیک یا لاکتیک اسید مناسب‌ترند.

رتینوئیدها قوی‌تر هستند و بیشتر برای درمان چین و چروک و آسیب‌های پوستی استفاده می‌شوند.

نکات مهم لایه ‌برداری پوست

لایه‌برداری اگر به درستی انجام شود، می‌تواند پوست را شفاف‌تر، نرم‌تر و سالم‌تر کند.

اما رعایت نکات زیر ضروری است تا از عوارض و آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود:

1. انتخاب نوع لایه‌بردار مناسب: پوست‌های مختلف نیاز به لایه‌بردارهای متفاوت دارند؛ مثلاً پوست حساس نباید از لایه‌بردارهای قوی استفاده کند.
2. شروع تدریجی: بهتر است با دفعات کم (مثلاً هفته‌ای یک یا دو بار) شروع کنید و به مرور تعداد دفعات را افزایش دهید.
3. عدم استفاده همزمان از چند لایه‌بردار قوی: استفاده همزمان از چند محصول لایه‌بردار یا ترکیب با رتینوئیدها و محصولات قوی دیگر می‌تواند باعث تحریک شدید پوست شود.
4. مرطوب کردن پوست پس از لایه‌برداری: پوست بعد از لایه‌برداری خشک و حساس می‌شود، استفاده از مرطوب‌کننده مناسب باعث حفظ رطوبت و کاهش التهاب می‌شود.
5. استفاده روزانه از ضد آفتاب: پوست لایه‌برداری‌شده نسبت به اشعه UV حساس‌تر است و بدون محافظت ضد آفتاب ممکن است دچار آسیب و لک شود.
6. عدم لایه‌برداری در صورت وجود زخم یا التهاب: اگر پوست دچار التهاب، بریدگی یا آفتاب‌سوختگی است، باید از لایه‌برداری خودداری شود.
7. مشورت با متخصص پوست در موارد خاص: افرادی که بیماری‌های پوستی دارند یا از داروهای خاص استفاده می‌کنند باید قبل از لایه‌برداری با پزشک مشورت کنند.

رعایت این نکات باعث می‌شود لایه‌برداری پوست به بهترین شکل انجام شود و پوست سالم‌تر، صاف‌تر و جوان‌تر باقی بماند.

برای آشنایی بیشتر با محصولات مکمل در زمینه درمان جوش و آکنه، پیشنهاد می‌کنیم اطلاعات مرتبط با سرم ضد جوش و آکنه نیاسینامید بلوسنس را هم مطالعه فرمایید.

معرفی تخصصی سرم سالیسیلیک اسید بلوسنس

سرم لایه بردار و ضد جوش سالیسیلیک اسید بلوسنس ترکیبی هوشمندانه و همافزا دارد که اثرات لایه‌برداری و ضد جوش را به حداکثر می‌رساند و همزمان از خشکی و تحریک پوست جلوگیری می‌کند:

• سالیسیلیک اسید ۲٪: لایه‌بردار ملایم با نفوذ عمیق به منافذ برای پاک‌سازی و پیشگیری از انسداد.
• اولئیک اسید ۱٪: نفوذدهنده قوی که جذب ترکیبات سرم را بهبود می‌بخشد اما در صورت استفاده بیش از حد ممکن است ایجاد جوش کند.
• لینولئیک اسید ۱٪: اسید چرب ضروری که التهاب را کاهش داده و اثر تحریک‌کنندگی اولئیک اسید را خنثی می‌کند.
• اسکوالان ۵٪: مرطوب‌کننده سبک و ترمیم‌کننده پوست که از خشکی ناشی از سالیسیلیک اسید جلوگیری می‌کند و نرمی پوست را تضمین می‌کند.

این ترکیب باعث می‌شود سالیسیلیک اسید بتواند به عمق منافذ نفوذ کند، اولئیک اسید جذب را تسریع کند، لینولئیک اسید التهاب را کاهش دهد و اسکوالان از خشکی و تحریک جلوگیری کند.

نتیجه نهایی پوستی شفاف‌تر، صاف‌تر و بدون جوش است.

بروز جوش بعد از لایه‌برداری معمولاً ناشی از فرآیند طبیعی پاک‌سازی پوست است و نشانه اثربخشی محصولات حاوی سالیسیلیک اسید محسوب می‌شود.

با رعایت نکات مهم در استفاده، تقویت سد دفاعی پوست و انتخاب محصولات تخصصی مثل سرم سالیسیلیک اسید بلوسنس، می‌توان به طور مؤثر از بروز جوش‌های ناخوشایند جلوگیری کرد و به پوستی سالم و درخشان دست یافت.